Gazali ve Farkındalık

Son günlerde gündemde olan bir kavramdır farkındalık. Geçmişin ızdıraplı anılarından geleceğin endişeleri ve kaygılarından kurtulmak suretiyle sadece yalın bir şekilde anı yaşamakla mümkün olduğunu söylüyor uzmanlar.  Gazali eserlerinin bir çok yerinde de andan gafil olmanın -anı yaşayamamanın- oluşturduğu musibetlere değinmiştir. Bunları kişinin oluş -bireysel gelişme- seviyesinde ki afetleri -engelleri- olarak değerlendirmiştir. Ancak burada sizlerle paylaşmak istediğim bunun yani anı yaşamanın da ötesinde bir kavramdan bahsediyor olmasıdır. 

Alıntı yaptığım bölüm  "İlahi Ahlak -esmaulhüsna- Yaman Arıkan Elif Ofset Tesisileri İstanbul 1983 sayfa 199

"Allah'ın ezeldeki hükmünü   -hayatı ve yaşananları-  müşahade -gözlemleme- hususunda kullar bir kaç dereceye ayrılır:

1-İşin Akibetini düşünenler. Bunlar, ömürlerinin sonunda durumlarının ne olacağını düşünürler.

2-Geçmişi düşünenler. Bunlar ezelde kendi haklarında nasıl bir hüküm verildiğini düşünürler. Bu birinciden iyidir. Çünkü akibet, geçmişe bağlıdır. Ezelde verilen hüküm ne ise akibette o olacaktır.

3-Ne geçmişi ne de geleceği düşünenler. Bunlar, içinde bulundukları anın oğullarıdırlar. Sadece içinde bulundukları zamanın değerlendirilmesi ile meşgul olurlar. Ezeldeki karara da akibete de razıdırlar. Bunlar öncekilerden daha iyidirler.

4-Geçmişi de, şimdiyi de, geleceği de düşünmeyenler. Bunların kalbi, Allah'ın hükmü ile gaşyolmuştur -kendinden geçmiştirler- daimi şuhud -tanıklık veya gözlem- halindedirler. Derecelerin en yükseği bunların derecesidir..."

Eski İslam alimleri gafletten bahsederek farkındalığın ne kadar önemli bir kavram olduğunu izah etmişlerdir.