Gazali Net Ana Sayfa
Anasayfa Anasayfa > Gazali Hakkında Söylenenler > Gazali'yi Savunanlar
  Yeni Mesajlar Yeni Mesajlar
  Forum Yardım Forum Yardım  Forumu Ara   Kayıt Ol Kayıt Ol  Giriş Giriş

Descartes,İmam-ı Gazâlî`nin eserini intihal ederse

 Yanıt Yaz Yanıt Yaz
Yazar
Mesaj / Okunmamış Mesajları Gör
fatma Açılır Kutu Gör
Kalfa
Kalfa
Simge

K.Tarihi: 28 Nisan 2010
Durumu: Aktif Değil
Gönderilenler: 230
Aktiflik
Seviye
Deneyim
Mesaj Seçenekleri Mesaj Seçenekleri   Alıntı fatma Alıntı  Yanıt YazCevapla Mesajın Direkt Linki Konu: Descartes,İmam-ı Gazâlî`nin eserini intihal ederse
    Gönderim Zamanı: 23 Mayıs 2010 Saat 18:27
Descartes, İmam-ı Gazâlî`nin eserini intihal ederse...

Fahri Güven


`İntihal` sözcüğünü her duyduğumda buruk bir şekilde gülümserim. Yaşadığım kaos dolu bir olayın bunda büyük payı vardır. Birkaç sene önce yaşlı bir yazarın iftiralarına muhatap olmuştum. Gerçekten yüreğim acımıştı. Bir de üstüne üstlük o yazarın haksızlığını savunması yok muydu? İşte insanı heder eden de buydu. İşin garip tarafı, tek isnad ettiği suçlama vardı. O da koskoca bir yalan ve iftiraydı. İkinci yazısında satır arasında helâllik bile dilemeye kalkmıştı. Aslında onun sorunu başkasıylaydı. Birilerine çok kızmış, onun hesabını benden sorma gibi bir hafifliğe girmişti... Hâlâ o yazı internet sayfalarında dolaşır. Aslında okuyucular tarafından okunup iftirasının devamı bizim sevap defterlerini kabartıyor olsa gerek. Öyleyse ben de bu bahsi kesmeli, haklarıma halel getirmemeliyim.

Tabiî o yazara hakkı mı asla helal etmiyorum...

`İntihal` ülkemizde akademi çevrelerinde sık sık rastlanan bir vaka. Geçenlerde eski bir mebusun hazırladığı master tezinin olduğu gibi intihal olduğu söylenince, bir savunması vardı ki evlere şenlik. Neymiş efendim, o da emek vermiş, bazı kaynaklar ilave etmiş. Bir ara koskoca üniversitenin rektörünün bile intihalciliği bütünüyle ispatlanmış, pişkin bir şekilde görmezden gelerek görevini sürdürmüştü.

İntihallerin çoğu Avrupa`da çıkan yayınlardan yapılıyor.

Aslında Avrupalıları alkışlamak lâzım. Niye mi alkışlayalım? Anlatayım efendim:

Avrupa`da XVII. yüzyıla kadar kaynak gösterme geleneği yokmuş. Adamlar bu işi bilmiyorlarmış. Bu geleneğin yerleşmesi uzun bir süre almış. Bu nedenle İslâm düşüncesini içeren pek çok eserin tercümesi ya Avrupalı ya da Yunan bilginlerinin adlarıyla yayımlanmış. Yüzyıllarca bu eserler yayımlanıp kullanılmış. Daha sonra da ilmi eserlere kaynak verme alışkanlığı Batı`da Yunan kültürüyle başlamış, Avrupa kültürüne de buradan geçmiş.

Avrupa`da bu şekilde yeni yeni kaynak verme gelenek ya da alışkanlığının başladığı bir süreç de İslâm dünyasında bırakın kaynak vermemeyi, Aristo ve Eflatun`a yapılan serenadlar ayyuka çıkmış, onları ve eserlerini metheden pek çok makale kaleme alınmış. Baştan beri kaynak verme İslâm kültürünün en önemli özelliklerinden biri olmuş...*

Şimdi yazımıza başlık yaptığımız intihal meselesine, daha açık bir deyişle Descartes`in İmam-ı Gazâlî`nin meşhur eseri İhya-u Ulumiddin adlı eserinden intihal yapmasına.

Öncelikle Gazâlî`nin İhya`sı hakkında Henry Lewes`in şu değerlendirmesini okuyalım:

`Bu eser kendi orijinalliğine rağmen belki de Latinceye çevrilmemişti ve sadece Arap ulemasına açık bir kitap olarak kaldı. Descartes`in `Discourse on Method` (Metod Üzerine Tartışmalar) adlı eseriyle o kadar dikkate değer benzerlik taşımaktadır ki, eğer onun Descartes zamanında bir tercümesi var olsaydı, herkes bunun bir intihal/ aşırmacılık olmuş olacağını haykıracaktı...`

İş bu kadarla kalsa iyi. Fakat daha sonra yapılan çalışmalar ise, Descartes`in Gazâlî`nin İhyası`ndan düpedüz intihal yaptığını ortaya koyuyor:

`Yeni araştırmalar, bizzat Descartes`in doğrudan Gazâlî`nin eserlerini okuduğuna dair bilgiler vermektedir. Nitekim Vitali N. Naumkin bu gerçeği şöyle dile getirmektedir:

`Az bilinen bir olguya işaret etmek isterim ki, Gazâlî`nin eserleri Descartes tarafından okunmuştur. Bu, Paris Milli Kütüphanesinde bulunan `Cartesian Collection` adlı eserdeki, bir notla doğrulanmaktadır...` (Bkz. Salih Aydın, İslâm Düşüncesine Giriş, (Avusturya İslâm Enstitüsü Yayınları / 2)  Bizim Kitabevi, Avusturya 2005, s.17- 18).

Bu örnekleri fazlasıyla çoğaltmak mümkün. Örneğin Daniel Defo`nun Batı klasikleri arasına girmiş olan Robenson Crouse adlı eseri... Bahsi geçen eser ciddi biçimde incelenirse, meşhur Endülüs bilgelerinden İbn Tufeyl`in `Hayy b. Yakzan` adlı eserinden konu ve muhteva açısından fazlasıyla esinlendiği görülecektir. Daniel Defo eserini yüz küsur sene önce kaleme alırken, İbn Tufeyl takriben dokuz yüz sene önce kaleme almıştır. Dolayısıyla aynı kaynaksızlığı burada da görebiliriz.

Bir başka düşündürücü nokta ise ülkemizde `intihal` konusu farklı algılanmaktadır. Birtakım muhafazakâr, solcu ya da lâikçi geçinen çevreler, yandaşlarından birinin intihal yapması karşısında sükûtu yeğlerken, karşı cenahta birinin yapması durumunda kıyametleri koparmaktadırlar. Bu çifte standardın en büyük zararı ise, intihalciliğe zemin hazırlamasıdır.

Son olarak Divan şiirinin önde gelen şairlerinden Şeyh Galip, Hüsn ü Aşk adlı meşhur eserindeki:

`Esrarını Mesnevi`den aldım

Çaldımsa da mîrî malı çaldım.`

Şeklindeki mısraları sakın ola yanlış tevil edilmesin. O Şeyh Galip`in özgüveninin dışarıya yansımasından başka bir şey değildir. Dahası, mısraları olduğu gibi kabul etsek dahi, hiç olmazsa şair ne yaptığını söyleyerek gerçeği tezahür ettirir... Bizim karşı çıktığımız emeğe saygısızlık, başkasının malını haber vermeden aşırma hususunadır.

`İntihalcilerin elleri kırılsın emi!` şeklindeki bir beddua acaba çok mu ağır kaçar?

Kararı size bırakıyorum...

HAMİŞ: Yazıda kaynak olarak kullandığım eser hâlen Viyana`da çalışmalarını sürdüren Salih Aydın kardeşimize aittir. Dibace babından `İslâm Düşüncesi`nin genel analizini pek güzel ortaya koymaktadır. Eseri okuyucularımıza içtenlikle tavsiye ediyorum. (F: G)

http://www.tumgazeteler.com/?a=4449681



Düzenleyen fatma - 23 Mayıs 2010 Saat 18:28
Yukarı Dön
 Yanıt Yaz Yanıt Yaz

Forum Atla Forum İzinleri Açılır Kutu Gör

Powered by Web Wiz Forums Free Express Edition
Copyright ©2001-2009 Web Wiz
Türkçe Çeviri Hakan Tekgöz

Bu Sayfa 0,079 Saniyede Yüklendi.