Gazali Net Ana Sayfa
Anasayfa Anasayfa > Gazali'nin Fikirleri > Gazali'nin Fikirleri
  Yeni Mesajlar Yeni Mesajlar
  Forum Yardım Forum Yardım  Forumu Ara   Kayıt Ol Kayıt Ol  Giriş Giriş

IMAM GAZALI ( k.s ) Göre Ahlak egitimi :

 Yanıt Yaz Yanıt Yaz
Yazar
Mesaj / Okunmamış Mesajları Gör
su damlası Açılır Kutu Gör
Çırak
Çırak


K.Tarihi: 29 Aralık 2010
Durumu: Aktif Değil
Gönderilenler: 19
Aktiflik
Seviye
Deneyim
Mesaj Seçenekleri Mesaj Seçenekleri   Alıntı su damlası Alıntı  Yanıt YazCevapla Mesajın Direkt Linki Konu: IMAM GAZALI ( k.s ) Göre Ahlak egitimi :
    Gönderim Zamanı: 30 Aralık 2010 Saat 16:22
Ahlâk Eğitimi
Genel olarak İslâm insanın doğuştan iyi olduğunu kabul eder. Bozulma sonradandır. “Biz, gerçekten insanı en güzel bir biçimde yarattık.” Aslı güzel olan, insanın eğitime müsait olması fıtratı gereğidir. Bu eğitimin gerçekleşmesi için de dinler gelmiştir. Eğer insan eğitilmeye müsait olmasaydı, Peygamberler gibi eğiticilere ihtiyaç kalmayacaktı.
Bunun için de Gazâlî, önce ahlâk’ın tanımı üzerinde durmaktadır. “Ahlâk” diyor Gazâlî: “Nefiste yerleşmiş bir melekedir. Ondan herhangi bir fikri zorlama olmaksızın ‘(insan) eylemleri kolaylıkla ortaya çıkar.” Gazâlî, “Nefiste yerleşmiş bir melekedir” cümlesini insanda iyilik yapmanın özellik (fıtrat) haline gelmiş olması şeklinde açıklamaktadır ve de Gazâlî’ye göre ahlâkı eğitmenin yolu bütün işlerde dinin kanunlarına uymakla mümkündür. İnsan dini taklit ederek adım atmalıdır.” Buradan hareketle çocuğa iyi bir ahlâk kazandırmanın yolu dini çerçevede bir eğitimle olacaktır. Bunun için de ona güzel örnek olmak gereklidir. Çünkü diyor Gazâlî; çocuk anne ve babasının yanında ilâhi bir emanettir. Onun temiz kalbi, saf, kıymetli, her türlü, nakış ve suretten boş bir cevherdir. O, nakşedilen her şeyi kabule uygun, kendisine yönelen her şeye yönelir durumdadır. Kendine iyilik telkin edilir ve iyi işler yaptırılırsa çocuk iyi bir insan olarak yetişir. Dünya ve ahirette saadete ulaşır.
“Ey iman edenler, kendiniz ve çocuklarınızı ateşten korununuz”. (Tahrim, 66/8) Ayet-i Kerimesini eğitim açısından izah eden İmam Gazâlî: “Çocuğu terbiye, dünya ateşine yanmaktan koruduğu gibi cehennem ateşinden de korur.çocuğu koruma, onu güzel eğitip temizlemek,ş ona ahlâki değerleri öğretmek, kötü arkadaşlardan korumak, devamlı olarak zevk oluyor halde bırakmamak, refah ve süs sebeplerini savdırmamakla olur. Çünkü zinet ve refaha alışınca büyüdüğü zaman onları elde edebilmek için ömrünü onların peşinde kaybeder.
Görüldüğü gibi Gazâlî, ahlâki eğitimin çocuğu ilk günlerinde başlaması gerektiğine inanıyor ve de emilecek sütün iyi seçilmesi haram olmamasına dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Çocuk iyi ile kötünün farkına varması ile, murakabe edilmesi gerekir. Nelerin günah, nelerin iyi olduğu ona tedrici olarak anlatılmalıdır. Yemek adabı da bu yaşlarda öğretilmelidir.
Gazâlî’ye göre, çocuk ilk yetişme çağında ihmal edilirse ahlâkı bozulur, hasetçi, hırsız ve benzeri birçok kötü huylar peyda olur. Bütün bu kötü huylardan ancak güzel terbiye sayesinde korunur. Çocuğun güzel ahlâkı ile ilgili güzel bir hareketi görüldüğü zaman takdir edilmeli, çocuğu sevindirecek bir şekilde mükafatlandırmalıdır. Şayet bazen kendisinde bir defalık bir kötü hal görülecek olursa onu görmemezlikten gelmeli, gizli kusurları araştırılmamalıdır.
Gazâlî, çocuğun temyiz yaşına (7 yaş) geldiğinde taharet ve namazla emredilmesi ve Ramazan’ın bazı günlerinde oruç tutması gerektiğini söyler. Buluğ çağına yaklaştığı zaman kendisine yasaklanan hususları anlaması mümkün olur. Çocukluğunda güzel terbiye edilen çocuk buluğa yaklaştığında dinin sınırlarının sırlarını anlaması mümkün olur. Gazâlî, ergenlik çağından önce uygun terbiye verilen çocuklarda buluğa yaklaştığında muhakemenin geliştiğine ve ahlâki, dini prensiplerin davranışları kontrol etmesine işaret ediyor. Çocukluğunda iyi terbiye edilen çocuklar artık ergenlik döneminde soyut kavramları cennet ve sorumluluk gibi konuları anlama olgunluğuna geldiğinde dünyanın baki olmadığını, dünya nimetlerinin son bulacağını, dünyanın durulacak bir yer olmadığını, yolculuk yeri olduğunu, devamlı ve asıl mekânın ahiret olduğunu, ölümün her an gelebileceğini, akıllı insanların dünyadan ahiret azığını temin eden kimse olduğunu, bu sayede cennetin bol nitelerine kavuşup Allah katında mevki sahibi olabileceğini kendisine anlatmalıdır. Çocuk ergenlik çağına kadar uygun terbiye almışsa bu sözler buluğda kendisine tesir eder. Oyma yazının taşta iz bıraktığı gibi bu sözler de çocuğun kalbine yerleşir. Fakat daha önceki yaşlarda çocuk güzel terbiye edilmez, kötü söz ve işlere alışır, gününü sadece eğlenceyle geçirir ise duvarın kuru toprağı kabul etmemesi gibi bu çocukta hakikatleri kabul etmez.
b. Ahlâk Eğitiminin İmkanı
Gazâlî, ahlâk eğitiminin mümkün olduğunu ve eğitimle ahlâkın değişebileceğini savunur. Bunun mümkün olmadığı görüşünde olanlar da vardır. Gazâlî, onların bu görüşlerini şu şekilde sıralamaktadır:
1. Ahlâk, insanın iç yapısı (batınî sureti)dir. Beden ise onun dış yapısı (zahirî sureti)dir. İnsanın dış suretini değiştirmek mümkün değildir. Meselâ, kısayı uzun, uzunu kısa, güzeli çirkin, çirkini güzel yapmak mümkün olmadığı gibi. Bu nedenle batınî çirkinliği güzelleştirmek ve ahlâkı değiştirmek de mümkün değildir.
2. Bu görüşü savunanlar, ikinci delillerini tecrübeden aldıklarını sanmaktadırlar. Onlara göre, güzel ahlâk, şehvet ve gazabı kahretmekle mümkündür. Halbuki şehvet ve gazab tabiatın mizaç ve iktizasındandır. O, hiç bir zaman insandan ayrılmaz. Onunla uğraşmak boşuna vakit öldürmektir. Bu görüşleriyle ahlâk eğitiminin hiçbir yarar sağlamayan boşuna emek olduğunu iddia ederler.
Ahlâkın eğitimle değiştirilemeyeceği düşüncesinde olanlara karşı Gazâlî’nin ileri sürdüğü delilleri şöyle sıralayabiliriz:
1. Ahlâkın eğitimle değişmeyeceğini savunanlar,bu konuda sağlam delillere dayanmamaktadırlar. Onların böyle düşünmelerinin sebebi, nefsini terbiye ve ahlâkını düzeltmekle meşgul olması kendilerine ağır gelmesidir ki, bu kusurlarını kabul etmemektedirler.
2. Eğer ahlâka değişiklik olmasa ve değişikliği kabul etmesek, o zaman öğüt ve nasihatlar, va’z ve terbiyeler boşa gitmiş olacaktı ve peygamberimiz (SAV)’in “Ahlâkınızı güzelleştiriniz” buyurmasının değeri kalmayacaktı.
3. Gazâlî üçüncü delil olarak, hayvanları ehlileştirmek ve terbiye etmek mümkün olduğuna göre, insanların ahlâki eğitiminin daha çok imkan dahilinde olduğu görüşündedir. Doğan kuşu ehlileşiyor, sahibinden ayrılmıyor. Köpek terbiye ediliyor, avını yemiyor … gibi örneklerle Gazâlî bu görüşünü desteklemektedir.

http://sufice6559.wordpress.com/2010/12/06/imam-gazali-k-s-gore-ahlak-egitimi/


Yukarı Dön
 Yanıt Yaz Yanıt Yaz

Forum Atla Forum İzinleri Açılır Kutu Gör

Powered by Web Wiz Forums Free Express Edition
Copyright ©2001-2009 Web Wiz
Türkçe Çeviri Hakan Tekgöz

Bu Sayfa 0,063 Saniyede Yüklendi.